Τρίτη 8 Μαρτίου 2011

Καρναβάλι - Μπαμπούγερα 2011

Ένα μικρό Ιστορικό για το...

Καρναβάλι - Μπαμπούγερα.


 
Γράφει ο Γ. Ηλ. Κέππας

    Οι ρίζες του Καρναβαλιού είναι πάρα πολύ βαθιές και φθάνουν στα Διονύσια με τους δραματικούς αγώνες των τριών κορυφαίων  τραγικών μορφών της ιστορίας μας, Αισχύλου, Σοφοκλή και Ευριπίδη.
    Οι υποκριτές - ηθοποιοί της αρχαιότητας φορούσαν προσωπεία κατά την παράσταση των τραγωδιών και κωμωδιών τους και από τη συνήθεια αυτή  προήλθε και η σημερινή μεταμφίεση. Οι Ρωμαίοι παρέλαβαν από τους 'Έλληνες τις γιορτές του Καρναβαλιού, γιορτάζοντας τα Σατουρνάλια. Κύρια συστατικά της μεγάλης αυτής γιορτής των Ρωμαίων αποτελούσαν το φαγοπότι και οι αμφιέσεις.
    Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους τα Καρναβάλια γιορτάζονταν με κάποιες παραλλαγές.
    Οι Αποκριές διατηρούν από την αρχαιότητα όχι ένα  απλώς εύθυμο, αλλά ενθουσιαστικό χαρακτήρα και πρόκειται για μια κινητοποίηση της ευθυμίας και του μεγάλου κεφιού από όλους. Οι αποκριές είναι επίσης γιορτές της Άνοιξης. Και Άνοιξη σημαίνει αναγέννηση, ανανέωση στα φυτά, τα ζώα, την ανθρώπινη διάθεση. Το καρναβάλι στο Βαμβακόφυτο έχει παράδοση εκατοντάδων χρόνων.
    Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο της ιστοσελίδας ««Ελληνική εταιρία ενημέρωσης γονέων» με τίτλο «Καρναβάλι και Καθαρή Δευτέρα 09/02/2007» στο θέμα « Καρναβάλια από το Βαμβακόφυτο Σερρών.» «…Οι μεταμφιέσεις της Αποκριάς στο Βαμβακόφυτο αποτελούν ίσως την   μοναδική περίπτωση όπου οι μεταμφιέσεις και η μάσκα γεφυρώνουν  αιώνες όχι μόνο ελληνικού αλλά ενός παγκόσμιου πολιτισμού...»
    Πρόκειται λοιπόν για μια παραδοσιακή δημόσια παράσταση που παρουσιάζεται στους δρόμους και την κεντρική πλατεία του χωριού. Το  καρναβάλι αυτό, ύστερα από μια διακοπή πολλών χρόνων αναβίωσε προ 25ετίας περίπου ο Μορφωτικός Λαογραφικός Όμιλος και διοργανώνει και παρουσιάζει ανελλιπώς μέχρι σήμερα την Κυριακή της Τυροφάγου, το τμήμα των καρναβαλιστών. Είναι τα λεγόμενα "Μπαμπούγερα" ήτοι μεταμφιεσμένοι που αναπαριστούν διάφορες μορφές της κοινωνίας μιας παλαιότερης εποχής. Οι άνθρωποι εκείνης της εποχής ντυμένοι με μάσκες αναπαριστούσαν,  σατίριζαν πράγματα, άτομα και καταστάσεις που είχαν σχέση με την καθημερινή τους  ζωή και την τότε πραγματικότητα.   Έτσι είχαμε και έχουμε πάλι: Τον Παππού με τη Γιαγιά, το Γαμπρό με τη Νύφη, τον Καλαϊτζή(γανωτής), τον Ταχυδρόμο, τον Εύζωνα, το Φωτογράφο, το Λούστρο το Σκουπιδιάρη τον Πεπελάσκο (καπνοδοχοκαθαριστή),το Ζευγά με βουκέντρα στο ένα χέρι και φίμωτρο στο άλλο, τον Αρκουδιάρη με την αρκούδα, την έγκυο γυναίκα, κοπέλες, μικρά παιδιά και Ταπουτζήδες. Αυτοί οι τελευταίοι είναι οι κυρίαρχοι του παραδοσιακού θεάματος.
Προστατεύουν τα μπαμπούγερα και ιδιαίτερα προφυλάσσουν την νύφη μην την κλέψει κάποιος από τους θεατές. Οι Ταπουτζήδες έχουν άγρια και φοβερή μάσκα με κέρατα και δέρματα . Στη μέση τους κρέμονται μεγάλα κουδούνια και στα χέρια τους κρατούν το ταπούς. Αυτό  είναι ένα ξύλο χοντρό στρογγυλό μήκους 80-100  εκατοστών, που στη μία άκρη δένεται ένα σχοινί που καταλήγει σε μία μικρή μπάλα διαμέτρου 8-10  εκατοστών από σφιχτοδεμένα και ραμμένα παλιοϋφάσματα. Χτυπώντας το στο έδαφος με δύναμη και ιδιαίτερα σε στάσιμα νερά προκαλούν φόβο και δέος. Διώχνουν μακριά τους θεατές που εμπλέκονται με τα μπα-μπούγερα.
    Την Κυριακή της Τυροφάγου κατά τις 02.00΄ μ.μ. ξεκινά η εκδήλωση. Περιφέρονται τα μπαμπούγερα σε όλο το χωριό με τη συνοδεία γκάιντας ή ζουρνάδων διασκεδάζοντας τους χωρικούς από σπίτι σε σπίτι και συγκεντρώνοντας αβγά με ένα καλάθι που κρατά ο αβγουλάς. Σήμερα αντικαταστάθηκε το καλάθι από κουμπαρά-ταμείο. Η κορύφωση της εκδήλωσης λαμβάνει χώρα στην κεντρική πλατεία του χωριού με γλέντι και χορούς ,ενώ προσφέρεται δωρεάν άφθονο κρασί και λουκάνικα προσφορά συγχωριανών αγροτών και επαγγελματιών καταστηματαρχών.
    Με το πέρασμα των χρόνων εξελίσσονται τα μπαμπούγερα σε μια πιο μοντέρνα έκφραση για να γίνονται πιο εντυπωσιακά και πιο φανταχτερά αλλοιώνοντας όμως την παραδοσιακή τους μορφή.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου